Een vrijwilliger van het eerste uur: Simon van Hemsbergen (74) uit Willemstad zwaaide vorig jaar af op het vakantieschip Prins Willem-Alexander na een halve eeuw (!) te hebben meegewerkt in de vakantieweken van Het vakantiebureau. Zijn ‘avontuur’ begon in 1973 tijdens de winterse ‘haardvuurweken’ in het F.D. Roosevelthuis in Doorn.
Als Simon memoreert aan die eerste vakantieweek schieten de tranen weer in zijn ogen. “De betovering van die week laat mij niet meer los, al mijn hele leven. We hadden een fantastische week en zaten op de laatste avond in de donkere hal. Ik begeleidde op de vleugel. In het midden stond een grote vaas met rode rozen in het licht. Die rozen werden, onder het zingen van het lied van Toon Hermans, uitgedeeld aan vrijwilligers en gasten. Het was zo’n bijzondere ervaring. Als ik dat beeld op mijn netvlies zie, voel ik de emoties weer opkomen.” En zo volgden er voor Simon vele onvergetelijke vakantieweken.
Simon blikt terug op hoe het begon. “In 1973 studeerde ik geneeskunde. Ik had een wachttijd voor mijn co-schappen. Onze dominee tipte me over een vrijwilligersvacature van arts in de haardvuurweken in Doorn. Nu was ik nog geen arts, maar ik had inmiddels wel een flinke dosis medische kennis. Ik was die week verzorgende voor een gast. Wat je kunt betekenen voor zo iemand, besef je pas als je het doet. We realiseren ons niet altijd dat sommige gasten het hele jaar op die ene vakantieweek moeten ‘teren’. Het heeft een ongelooflijke indruk op me gemaakt.”
Een jaar later hielp Marlo, de vrouw van Simon, ook mee als vrijwilliger in de winterse haardvuurweken. Tot het gezin van Hemsbergen in 1978 als zendingsechtpaar werd uitgezonden naar Nigeria. Simon: “Ik heb daar zes jaar gewerkt als zendingsarts en collega-arts Albert Boeyinga leren kennen. In 1983 kwamen we terug naar Nederland en in 1984 werd ik huisarts in Willemstad. Toen Albert ook terugkwam naar Nederland hebben we de huisartsenpraktijk samen gerund.” Na verloop van tijd pakte Simon het vrijwilligerswerk voor Het vakantiebureau weer op. “Ook Albert werd geraakt door dit werk en toen Marlo stopte, werkte hij ook mee als vrijwilliger in de vakantieweken. Wij konden dit beiden doen omdat onze partners thuis voor de kinderen zorgden en Albert en ik in die tijd de huisartsenpraktijk van elkaar overnamen als de ander met een vakantieweek mee was. Dat was een voorrecht.”
Volgens Simon is er in die jaren wel veel veranderd aan de samenstelling van de vrijwilligersteams. “In de jaren 70/80 gingen er nog veel jonge vrijwilligers – twintigers en dertigers – mee. Veel mensen kregen vrij van hun werk om een weekje vrijwilligerswerk te doen. Het leven is in dat opzicht erg veranderd. Voor gezinnen is het nu veel meer passen en meten. Toen ik in 2004 voor het eerst mee ging op vakantieschip Prins Willem-Alexander was ik met mijn 54 jaar de jongste vrijwilliger!”
Sindsdien is Simon verbonden gebleven aan het vakantieschip, eerst als arts maar later is die rol eruit gehaald en werd hij weekcoördinator. “Ik heb er erg van genoten. Het schip zelf al zorgt voor veel vertier onder de gasten. Als arts heb je relatief weinig te doen, want mensen gaan niet op vakantie om ziek te zijn. Ik vind het leuk om ook heel andere dingen te doen. In het Roosevelthuis gaf ik bijvoorbeeld dagelijks bij het ontbijt een samenvatting van de nieuwsberichten en ik regelde de uitstapjes. Een uitdaging op het schip is dat je elke middag alle gasten van boord krijgt. De hulp van lokale rolstoelduwers is daarbij onmisbaar. Die mensen kennen de plaats en de leukste plekjes.”
Simon kijkt met veel plezier terug op de afgelopen 50 jaar en heeft de onderlinge samenwerking als heel plezierig ervaren. “Het is belangrijk dat je open en eerlijk naar elkaar toe bent en als er iets is, je dit naar elkaar uitspreekt. Voor gasten is het vakantieschip een fijne manier om vakantie te vieren. Ze komen vaak uit een situatie die niet heel benijdenswaardig is. Het is dan fijn om een week onbezorgd te genieten en verzorgd te worden. En… ze worden culinair wel erg verwend hoor, door kok Julian!
Een aantal dingen komt naar boven als we Simon vragen naar zijn meest bijzondere herinneringen. De storm op het Markermeer is er één van. “We voeren uit Amsterdam het Markermeer op. Er kwam onverwacht een heftige storm opzetten. Mensen moesten door alle tumult op bed gaan liggen, je kon niet meer recht over het schip lopen. Op die dag is er op het IJsselmeer zelfs een Duits schip vergaan. Toen we ‘s middags in Hoorn aankwamen, klaarde de lucht weer op en hadden we een prachtige middag.”
Een andere gebeurtenis die indruk maakte was in Doorn in de jaren 90. “Er zou een koor komen zingen, maar het was zo glad dat het optreden niet door ging. Toevallig hadden we in die week diverse gasten en vrijwilligers die een muziekinstrument bespeelden. We hebben samen in korte tijd een programma in elkaar gedraaid en ‘s avonds een muziekconcert van grote klasse gegeven. Zo heb ik vaker versteld gestaan van onverwacht ongekend talent in de groep, wat altijd voor leuke verrassingen zorgde.”
Een meer recente gebeurtenis die Simon zich nog goed herinnert: “Vorig jaar hadden we op het schip een gast van 96 jaar. Hij liep met een wandelstok maar nam steevast de trap en wilde niet in de lift. Hij zei dan lachend: ‘mijn geheim is: blijf bewegen!’ Zo zijn er stuk voor stuk herinneringen die mij lang bij zullen blijven.”
Naast mooie dingen heeft Simon in die 50 jaar ook vervelende dingen meegemaakt. Het overlijden van een vrijwilliger komt dan weer naar boven. Simon: “Het was zaterdagmorgen en de helft van de mensen was al naar huis. Plotseling raakte een vrijwilliger bewusteloos. Ze is nog naar het ziekenhuis gebracht, maar is diezelfde dag overleden. Dat is het ergste wat ik heb meegemaakt.”
Nu is het tijd om het stokje over te geven. Maar eigenlijk is dat al eerder gebeurd. “Mijn dochter Marloes is tien jaar geleden ook ‘aangestoken’ en werkt ook al heel wat jaartjes mee op het schip. Komend jaar gaat ze voor het eerst mee als weekcoördinator.” Ondertussen zit Simon nog niet stil en is hij verbonden als levenseindebegeleider aan het Expertisecentrum Euthanasie. “Ik ben iemand die moeilijk nee kan zeggen, zeker als ik weet dat er een tekort is aan vrijwilligers.” Binnenkort is het écht tijd om andere dingen meer aandacht te geven. “Maar ik blijf nog wel een beetje verbonden hoor. Als de Prins Wilem-Alexander in Willemstad ligt, regel ik graag een leuk orgelconcert in de Koepelkerk of een ander uitstapje in mijn stad!”
